4 kwietnia 2023 roku, w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, Krakowski Klub Seniorów Lotnictwa obchodził hucznie swój diamentowy jubileusz.
Uroczystość składała się z dwóch części. Pierwsza związana z odsłonięciem Tablicy Pamiątkowej poświęconej pułkownikowi pilotowi Jerzemu KOSSOWSKIEMU rozpoczęła się pod „Murem Pamięci” MLP punktualnie o godzinie 12.00. Jak przystało na uroczystość patriotyczną, odbyła się zgodnie z ceremoniałem wojskowym, w pełnej gali, z asystą żołnierzy 8 Bazy Lotnictwa Transportowego w Balicach, która wystawiła posterunek honorowy. Kadeci I Liceum Ogólnokształcącego Płockiego Uniwersytetu Ludowego im. 111 Eskadry Myśliwskiej z Wołomina, wystawili pododdział honorowy i poczet flagowy. Obecne były poczty sztandarowe Krakowskiego KSL, Rybnickiego KSL, Warszawskiego KSL, SSLW RP o/Kraków i XXII Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Skarżyńskiego. Inicjatorem upamiętnienia Pułkownika jest KKSL a fundatorem tablicy - Instytut Pamięci Narodowej.
Przy dźwiękach Hymnu Państwowego podniesioną Flagę. Następnie prezes KKSL przywitał gości i przedstawił sylwetkę Pułkownika. Odczytano apel pamięci. Uroczystego odsłonięcia dokonali: Pierwszy Wicewojewoda Małopolski, Pan Ryszard Pagacz, Pełnomocnik Prezydenta Miasta Krakowa, Pani Anna Okońska - Walkowicz, Dyrektor Muzeum Lotnictwa Polskiego, Pan Tomasz Kosecki i Prezes Krakowskiego KSL, Leszek Mańkowski. Następnie delegacje złożyły pod Tablicą wieńce i kwiaty.
Po uroczystości zaprosiliśmy naszych Gości do gmachu głównego, gdzie od koncertu Orkiestry Straussowskiej „Obligato” rozpoczęliśmy właściwą część wydarzenia. Orkiestra, pod batutą naszego członka, maestro Jerzego Sobeńko wykonała dla nas utwory z epoki Straussów. Miłą niespodziankę sprawiła nam Iwona Socha – wspaniała sopranistka, która zaśpiewała kilka pięknych arii ze znanych oper. Dodam, że Orkiestra obchodzi jubileusz 30 lat działalności. Za zasługi dla polskiego lotnictwa Orkiestra „Obligato” została wyróżniona Medalem Rady Seniorów Lotnictw i koszem kwiatów 😊 Medal odebrał dyrygent- maestro Jerzy Sobeńko. Serdecznie dziękujemy za piękny koncert.
A po koncercie miałem zaszczyt prezentacji i przywitania naszych znamienitych Gości. Następnie w ciągu 15 minut (co wydawało mi się nierealne) przedstawiłem historię i misję Krakowskiego Klubu Seniorów Lotnictwa. Oczywiście, przedstawienie historii 60 lat w tak krótkim czasie nie jest możliwe, ale nie chciałem, by uroczyste spotkanie zamieniło się w sesję historyczną. Sądząc po reakcjach publiczności, mój referat zdobył uznanie 😊
Następnie przystąpiliśmy do wyróżnień najbardziej aktywnych w pracy społecznej, członków.
Za wybitne zasługi dla ruchu senioralnego Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej odznaczył : złotym Krzyżem Zasługi RP – Andrzeja Chytkowskiego,
srebrnym Krzyżem Zasługi RP – Wiesława Guzika,
brązowym Krzyżem Zasługi RP – Adama Sobieraja
Dekoracji dokonał Pan Wojewoda Ryszard Pagacz
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego odznaczył Krakowski KSL medalem „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej”. Aktu dekoracji poprzez przypięcie medalu do naszego sztandaru dokonał Pan Wojewoda, Ryszard Pagacz.
Za wybitne zasługi dla Miasta Krakowa, Prezydent prof. Jacek Majchrowski wyróżnił medalem „Honoris Gratia” niżej wymienionych kolegów:
Leszek Baranowski, Janusz Bielatowisz, Paweł Janisiewicz, Jan Kujawski, Paweł Rey.
Dekoracji dokonała Pani Pełnomocnik Prezydenta – Anna Okońska- Walkowicz.
Prezes Porozumienia Związków i Stowarzyszeń Służb Mundurowych Województwa Małopolskiego, płk pil Czesław Kurczyna odznaczył srebrnym medalem Za zasługi dla Porozumienia Leszka Mańkowskiego oraz brązowym: Wiesława Guzika, Marka Pietruszkę, Pawła Reya i Adama Sobieraja.
Za 60 lat aktywnej działalności lotniczej kol. Marian Wajda został wyróżniony przez Kapitułę Życzliwych Aviatorów Krakowskiego KSL medalem „Gloria Aviatoribus”.
Przyszedł czas na gratulacje i życzenia od gości. Dostaliśmy piękne gratulacje i życzenia od Wojewody, Ryszarda Pagacza. Od Pani Anny Okońskiej - Walkowicz dostaliśmy życzenia i pięknego smoka. Jak twierdzi ofiarodawczyni – latającego😊
Dyrektor MLP, Tomasz Kosecki wyróżnił nas Medalem „Summa Cum Laude”, który z radością, w imieniu Klubu przyjąłem. To za nasz wkład we współpracę z tą znamienitą instytucją.
Otrzymaliśmy wiele ciepłych słów i upominków od naszych przyjaciół i Gości za które bardzo serdecznie dziękujemy.
Specjalne podziękowania kieruję do naszych zaprzyjaźnionych artystów, bez których to wszystko by się nie udało: prof. Jerzego Nowakowskiego za piękny medal jubileuszowy nawiązujący do naszej historii i Roberta Firszta za piękną tablicę płk pil. Jerzego Kossowskiego i ryngrafy.
Naszym kolegom: Andrzejowi Chytkowskiemu i Krzysztofowi Mroczkowskiemuza przygotowanie do druku naszego dzieła, czyli Słownika Biograficznego Członków Krakowskiego Klubu Seniorów Lotnictwa 1963-2023
Drukarni Beltrani i jej dyrektorowi, Leszkowi Mańkowskiemu Juniorowi za ekspresowy druk i ogromną życzliwość, dzięki której niemożliwe, stało się możliwym. Podziękowaliśmy za to stosownym dyplomem i medalem 😊
Naszej koleżance Agnieszce Rutowskiej z MLP, za pomoc w organizacji i rozwiązanie logistycznych zawiłości naszego przedsięwzięcia.
I wreszcie serdeczne podziękowania dla naszego przyjaciela, prezesa WKSL - Andrzeja Szymczaka, za piękną wystawę historycznych fotografii!
Pragnę serdecznie podziękować za udział wszystkim nie wymienionym z nazwiska czy urzędu za zaszczycenie naszej uroczystości obecnością. Bez Was by się to nie udało.
Leszek Mańkowski
Poniżej zamieszczam treść referatu wygłoszonego 4 kwietnia 2023 r.
Ogólny zarys historii Krakowskiego Klubu Seniorów Lotnictwa
Wystąpienie prezesa KKSL
Szanowni Państwo
Sześćdziesiąt lat, to długi okres w działalności stowarzyszenia. Na tyle długi, że, gdyby chcieć przedstawić jego historię, trzeba by napisać książkę. W zamian za to proponuję Państwu krótki referat, a o historii naszych członków dowiecie się ze świeżo wydanego Słownika Biograficznego Członków Krakowskiego Klubu Seniorów Lotnictwa 1963-2023, który – jako goście – wkrótce otrzymacie.
Zatem – do rzeczy!
Stowarzyszenie nasze jest jednym z najstarszych w Polsce. Piloci i mechanicy lotniczy związani z Krakowem, wzorując się na Warszawie, postanowili utworzyć Koło Seniorów Lotnictwa przy Aeroklubie Krakowskim. W tej sprawie z ramienia przyszłych członków koła rozmowy prowadził Juliusz Klein, z reprezentującymi krakowski aeroklub, wiceprezesem Janem Bryniarskim, sekretarzem Marianem Markowskim i zastępcą kierownika Krystyną Szymańską. Wynikiem rozmów była zamieszczona 2 marca 1963 roku w lokalnej prasie informacja i jednocześnie zaproszenie dla byłych lotników do organizowania w Krakowie Koła Seniorów Lotnictwa.
27 marca 1963 roku o godzinie 18.00 w restauracji „Wierzynek” doszło do pierwszego spotkania dawnych lotników. Przy udziale 32 zebranych, w obecności prezesa APRL Stefana Antosiewicza, zdecydowano o powołaniu koła i wybrano władze organizacyjne w osobach: Stanisław Glinka, Juliusz Klein, Jan Sołtykowski, Janusz Meissner. Na zebraniu Koła Seniorów Lotnictwa w dniu 17 maja 1963 roku ukonstytuował się pierwszy Zarząd w składzie: przewodniczący Jan Sołtykowski, sekretarz Juliusz Klein, skarbnik Stanisław Glinka.
Na zjeździe krajowym Kół Seniorów Lotnictwa we Wrocławiu w dniach 14-15 grudnia 1968 roku zapadła decyzja o zmianie nazwy na Kluby Seniorów Lotnictwa. Przez szereg lat w krakowskim klubie funkcjonowało pięć zespołów problemowych, powołanych 11 czerwca 1969 roku. Wytyczały kierunki działania i wykazywały ich efekty. Pierwszy zespół do spraw współpracy z młodzieżą, drugi do spraw upamiętniania miejsc walki i męczeństwa, trzeci do spraw historii i popularyzacji lotnictwa, czwarty do spraw odznaczeń, piąty do spraw socjalnych, emerytur i rent.
Celem działania Klubu była i jest:
· - działalność na rzecz rozwoju polskiego lotnictwa,
· - utrwalanie jego historii,
· - kultywowanie i przekazywanie młodemu pokoleniu tradycji lotniczych,
· - utrzymywanie więzi wśród seniorów lotnictwa oraz pomoc koleżeńska,
· - integrowanie społeczności lotniczej, niezależnie od rodzaju lotnictwa, specjalności czy zainteresowań.
Tylko tyle!
I - aż tyle!!!
W tych paru punktach mieści się ogrom zadań, planów i wykonanych prac.
- W zakresie działalności na rzecz polskiego lotnictwa wspieraliśmy finansowo przez wiele lat nasz macierzysty Aeroklub Krakowski finansując zakupy choćby silników lotniczych, czy wykonanie dużych remontów samolotów klubowych. Ostatnim naszym dziełem było sfinansowanie remontu części socjalnej modelarni Aeroklubu Krakowskiego.
W zakresie utrwalania historii naszego lotnictwa zbudowaliśmy monumentalny pomnik „ Ku Czci Lotników polskich poległych w latach 1939-1945, na wszystkich frontach świata”, odsłonięty uroczyście 1 września 1989 roku, podczas Światowego Zjazdu Lotników Polskich w Krakowie. Monument pięknie zlokalizowany w Parku Lotników, nieopodal Muzeum Lotnictwa Polskiego, stanowi naszą chlubę i dumę.
Jego powstanie okupione było wieloletnią, wytężoną pracą członków Klubu.
Kolejnym wielkim przedsięwzięciem, był czynny udział w budowie Pomnika „Lotnikom Polskim”, odsłoniętego na warszawskich Powązkach w 100. lecie powstania Polskiego Lotnictwa Wojskowego. Jako KKSL wsparliśmy jego budowę znaczą donacją finansową, a prezes KKSL i jednocześnie RSL AP był jedynym przedstawicielem lotnictwa sportowego w Komitecie Budowy.
I wreszcie pomnik „Lotnikom z Prokocimia” poświęcony ponad dwudziestu lotnikom, którzy z małej podkrakowskiej wsi Prokocim wyruszyli, by walczyć w II wojnie światowej. Wielu z nich okryło się chwałą, wielu zginęło w walce…
Trwałymi znakami naszej historycznej pracy są także tablice pamiątkowe rozsiane w całej Małopolsce. Jest ich ponad dwadzieścia, a ostatnią jest ta, poświęcona płk pil. Jerzemu Kossowskiemu, którą właśnie odsłoniliśmy.
Uwieczniliśmy nazwiska sławnych i zasłużonych lotników w nazewnictwie nowych ulic, czy osiedli mieszkaniowych. Szczególnie chodziło nam o upamiętnienie tymi nazwami byłego lotniska Rakowice – Czyżyny, przeznaczonego pod budownictwo mieszkaniowe. Było to dla nas ważne zadanie – wszak chodziło o najstarsze lotnisko Rzeczpospolitej! Ogółem w Krakowie jest już blisko 50 nazw o charakterze lotniczym.
Ze statystyki sporządzonej w książce dowiemy się - między innymi - że 18 członków KKSL zostało za męstwo na polu walki, odznaczonych najwyższym bojowym odznaczeniem – Orderem Virtuti Militari.
Nasi klubowicze brali udział we wszystkich konfliktach zbrojnych, począwszy od I wojny światowej. Byli znakomitymi dowódcami lotniczymi, asami myśliwskimi, niestrudzonymi pilotami bombowców. Byli i są zwycięzcami największych sportowych zawodów: Challange’u, mistrzostw świata i Europy. Mistrzostw krajowych i innych prestiżowych zawodów, W sporcie samolotowym, szybowcowym, balonowym, spadochronowym i mikrolotowym, oraz modelarstwie.
Dla kultywowania i przekazywania młodemu pokoleniu tradycji lotniczych utrzymujemy kontakty z wieloma szkołami i placówkami wychowawczymi na terenie Krakowa i Małopolski. Bierzemy udział w Ich uroczystościach patriotycznych, zapraszając uczniów na nasze. Są to uroczystości czy wydarzenia cykliczne, ale też i spontaniczne, związane z aktywnością młodzieży. Prowadzimy pogadanki, prelekcje i pokazy. Czynni lotnicy – członkowie naszego Stowarzyszenia chętnie dzielą się z młodymi swoim doświadczeniem lotniczym, prezentując sprzęt, na którym latają. Bierzemy udział w rekonstrukcjach historycznych i to nie tylko w charakterze widzów, ale tez organizatorów a nawet wykonawców. Organizujemy pokazy i majówki lotnicze.
Bardzo ściśle współpracujemy z Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Współpraca sięga początków tej instytucji, ponieważ wśród naszych członków byli założyciele, dyrektorzy i pierwsi pracownicy tej zasłużonej dla lotnictwa placówki. W Muzeum znajduje się nasze biuro a od dwóch lat dysponujemy pięknym lokalem klubowym, w którym się spotykamy. Jak wszędzie podkreślamy, jesteśmy ożywioną częścią ekspozycji tego wspaniałego Muzeum.
- utrzymywanie więzi wśród seniorów lotnictwa oraz pomoc koleżeńska, to - uważam jako prezes – najważniejszy obszar naszej misji. Wszak nasi członkowie, to ludzie w podeszłym wieku, często nie posiadający rodziny. Tak więc, ważne dla nas są cykliczne spotkania, a możliwość porozmawiania z koleżankami i kolegami przy kawie i czymś słodkim nabiera wielkiego znaczenia. Zapoznajemy członków ze sprawami bieżącymi naszego środowiska, techniką lotniczą, zmaganiami sportowymi, w których niektórzy z nas biorą udział, czy wreszcie dowiadujemy się o zwykłych przyziemnych sprawach trapiących naszych kolegów. Takie spotkania powodują , że wzrasta Im apetyt na życie, a porządnie „naładowane akumulatory” starczają do następnego spotkania.
Od 10 lat posiadamy i prowadzimy strony internetowe: www.kksl.org oraz www.rslap.org dzięki którym ta część członków i sympatyków, która posiada dostęp do komputerów i internetu może na bieżąco śledzić nasze poczynania. Jest to niezmiernie ważne dla członków z ograniczeniem możliwości poruszania. Jesteśmy również obecni w mediach społecznościowych na platformie Facebook.
- integrowanie społeczności lotniczej, niezależnie od rodzaju lotnictwa, specjalności czy zainteresowań. Nasza misja polega na integrowaniu braci lotniczej, a to oznacza, że nie dzielimy lotników na tych lepszych – pilotów - i tych gorszych, którzy pilotami nie są. Z jednakowym szacunkiem odnosimy się do lotników wojskowych jak i cywilnych, spadochroniarzy, modelarzy czy ludzi pracujących w przemyśle lotniczym. A także historyków, fotografów, których pasją jest LOTNICTWO. To coś, co nas wszystkich łączy. Pasja to słowo klucz. Mając za sobą ponad pół wieku czynnej działalności lotniczej, w tym 46 lat zawodowej, dalej w sobie czuję chęć i potrzebę wznoszenia się nad ten ziemski padół. I dalej odczuwam potrzebę dzielenia się swoją radością obcowania z przestrzenią z moimi klubowiczami, którzy kiedyś sami to robili, a teraz z różnych powodów już nie mogą. Per aspera ad astra!!! I nie jestem w stanie zrozumieć ludzi, którzy w lotnictwie byli tylko dlatego że w nim pracowali.... W nich ta pasja, ten żar, gdzieś może się tliły… ale zgasły.
Szanowni Państwo! Nasz klub istniał w czasach, kiedy w lotnictwie wojskowym takie formy zrzeszania się były niedopuszczalne. Byliśmy więc wówczas klubem dla wszystkich lotników. Tych cywilnych i tych wojskowych. Trzydzieści kilka lat temu, w czasach transformacji ustrojowej, nasi wojskowi koledzy dostali zielone światło i powstały kluby wojskowe. Część z naszych kolegów odeszła do struktur wojskowych, ale zostali Ci, którym odpowiada nasza formuła działalności.
Szanowni Państwo!
Z okazji Jubileuszu pragnę serdecznie podziękować przede wszystkim naszym członkom, bo bez Was tej uroczystości, tego Jubileuszu by nie było. Jestem niezmiernie dumny, że już trzecią kadencję mogę przewodzić tak zacnemu klubowi.
Dziękuję serdecznie tym, bez których nie mógłbym Wam podziękować za Waszą pracę;
- Władzom państwowym i samorządowym za cenne odznaczenia za Waszą ciężką pracę historyczno-wychowawczą,
- Naszym drogim przyjaciołom – artystom:
1. Prof. Jerzemu Nowakowskiemu, wspaniałemu artyście medalierowi, który zaprojektował nasz jubileuszowy medal, zresztą nie pierwszy 😊
2. Artyście plastykowi Robertowi Firsztowi, twórcy pięknej Tablicy poświęconej płk pil. Jerzemu Kossowskiemu,
3. Andrzejowi Chytkowskiemu, naszemu sekretarzowi, który z benedyktyńską cierpliwością zebrał nasze życiorysy, a profesorowi dr hab. Krzysztofowi Mroczkowskiemu za zebranie ich i wyczarowanie w postaci pięknej książki,
4. Dyrektorowi Leszkowi Juniorowi Mańkowskiemu z drukarni Beltrani za życzliwe podejście do naszego problemu braku funduszy i czasu na wydanie naszego wiekopomnego dzieła. Dzięki Panu Dyrektorowi i załodze Beltrani macie Państwo - tak, tak, Wy! w rękach naszą historię. Przypomnę – historię życia i działalności zawierającą sto dziesięć lat światowego lotnictwa! Uff! To powinno na każdym zrobić wrażenie…
5. Dyrektorowi MLP Tomaszowi Kosseckiemu wraz z załogą za gościnę i wspieranie nas w historycznej służbie potomnym.
6. I wreszcie Maestro Jerzemu Sobeńko, który wraz z „Orkiestrą Straussowską Obligato” przygotował dla nas coś dla ucha, czyli koncert, będący oprawą muzyczną naszego - ale też i orkiestry - Jubileuszu. Nie pierwszy, i mam nadzieję, nie ostatni raz. Maestro jest od lat członkiem naszego Stowarzyszenia, a podpowiem, że jest synem naszego prezesa płk pil. Zbigniewa Sobeńko i Lidii Sobeńko, która pisała piękne wiersze i opisała historię powstania naszego pięknego i niezwykłego Pomnika Lotników.
Skoro o jubileuszach, to pragnę zapowiedzieć, że Orkiestra Obligato wykona dla nas specjalny koncert w 30. lecie swojej działalności.
Szanowni Państwo – zaszczyt to dla nas gościć tak wspaniałych muzyków.
I to na tyle naszej historii. Miało być krótko, więc jest! Resztę przeczytacie, mili Państwo, w naszym „Słowniku Biograficznym”, do czego serdecznie zapraszam!
=========================================================
Uroczystość odsłonięcia Tablicy Pamiątkowej
Poświęconej Płk pil. Jerzemu KOSSOWSKIEMU
MLP w Krakowie, 4 kwietnia 2023 roku
- Wprowadzenie pododdziału honorowego i pocztów sztandarowych.
- Poczet flagowy podnosi flagę państwową.
Szanowni zebrani!
Spotkaliśmy się tutaj, w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, przed Murem Pamięci, by uczcić pamięć znakomitego lotnika, zwanego „ojcem” polskiego lotnictwa myśliwskiego – pułkownika pilota Jerzego KOSSOWSKIEGO. Postaci niezwykle barwnej i zarazem tragicznej. Wspaniałego pilota myśliwskiego, który walczył z sukcesami w trzech kolejnych wojnach i honorowego żołnierza, nie mogącego się pogodzić z decyzją władz wojskowych, które w 1939 roku, u progu II wojny światowej, odebrały Mu prawo do obrony ukochanej Ojczyzny.
Zanim jednak rozpoczniemy naszą uroczystość pragnę serdecznie powitać zaproszonych Gości:
Szanowni Pąństwo
Z uwagi na temperaturę i trudne warunki atmosferyczne witam przedstawicieli władz państwowych i samorządowych, przedstawicieli Wojska Polskiego i lotnictwa cywilnego, młodzież szkolną wraz z wychowawcami i seniorów lotnictwa. Pozwólcie, że z należnym szacunkiem przywitam Was w drugiej części uroczystości, w gmachu MLP
------------------------------------------------------------------------------------------------------
Drodzy zebrani, kim był nasz bohater, którego tablicę odsłaniamy?
Pułkownik pilot Jerzy Kossowski (1892–1939) był jednym z najwybitniejszych i najdzielniejszych polskich pilotów.
Urodził się 12 sierpnia 1892 r. w Grodnie. Maturę uzyskał w Korpusie Kadetów w Moskwie. W latach 1910–1913 kontynuował naukę w Michajłowskiej Szkole Artylerii w Sankt Petersburgu. W szeregach 5. Syberyjskiej Brygady Artylerii rozpoczął swój udział w I wojnie światowej, pełniąc funkcję dowódcy baterii. Przeszedł kurs lotniczego obserwatora artyleryjskiego i od 1916 r. latał w 17. Korpuśnym Oddziale Carskich Sił Powietrznych.
Jako kapitan trafił do Szkoły Pilotów w Sewastopolu, którą ukończył na początku 1917 r. Do końca tegoż roku latał jako pilot myśliwski w 13. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego. Po wybuchu rewolucji październikowej w Rosji postanowił wydostać się z bolszewickiego piekła. Wielu Polaków z carskiej armii przebijających się na ziemie ojczyste trafiało w ręce komunistów i było na miejscu mordowanych jako dezerterzy i ogólnie niepewny „element kontrrewolucyjny”.
Kossowski podjął ryzykowne wyzwanie przedostania się drogą wschodnią przez Syberię, Mandżurię i Japonię do Stanów Zjednoczonych. Stamtąd trafił do Francji z grupą ochotników chcących kontynuować walkę, ale już w polskim mundurze.
W kwietniu 1919 roku, wraz z wojskami gen. Hallera przyjeżdża do Polski. Wraz z nimi pięć kompletnie wyposażonych eskadr lotniczych. 1 czerwca Kossowski awansuje do stopnia majora i z 59 eskadrą Breguetów bierze udział w walkach w Galicji Wschodniej, gdzie wykonał 126 lotów bojowych.
25 kwietnia 1920 roku zostaje wyznaczony na Szefa Lotnictwa 3 Armii a następnie 4 Armii Wojska Polskiego
17 września został skierowany na kurs dla wyższych dowódców w Warszawie, po którym w lutym 1921 roku zostaje dowódcą V Dywizjonu Myśliwskiego.
Ale już we wrześniu tego roku przełożeni doceniając jego bogate doświadczenie powierzają Mu dowodzenie 3 Dywizjonem Myśliwskim.
8 czerwca 1921 roku otrzymuje awans na podpułkownika
We wrześniu 1922 roku zajął drugie miejsce w I Krajowym Locie Okrężnym. Okazało się, że również w sporcie lotniczym czuje się znakomicie. 1 grudnia 1924 roku otrzymuje awans na stopień pułkownika.
W latach 1925 – 1927 dowodzi 11 Pułkiem Lotnictwa Myśliwskiego w Lidzie. Po rozwiązaniu Pułku został skierowany do pracy w Departamencie Lotnictwa, Ministerstwa Spraw Wojskowych.
W 1929 roku został przeniesiony w stan spoczynku.
Mimo zwolnienia z wojska nie zrezygnował z ukochanego latania. Zatrudnił się w PZL na stanowisku oblatywacza i tam aż do 1937 roku oblatywał nowe maszyny, ale też brał udział w lotniczych zawodach, specjalizując się w akrobacji. W 1937 roku odszedł z pracy w PZL i zamieszkał w Bydgoszczy.
W sierpniu 1939 roku, w obliczu wybuchu II wojny światowej zgłosił się ochotniczo do służby wojskowej. Miał świadomość zbliżającej się katastrofy, ale nie wyobrażał sobie bierności. Miał 47 lat, był w pełni sił, jak na wyższego oficera (jego rówieśnikami byli gen. Stanisław Maczek i gen. Stanisław Sosabowski). Wystąpił o przywrócenie do służby w lotnictwie i przydział bojowy. Chciał ofiarować Polsce – kolejny raz – swój talent i doświadczenie. Ofertę tę odrzucono. Dumny i szaleńczo odważny człowiek, nie mogąc oddać życia w obronie Ojczyzny za sterami samolotu, postanowił je sobie odebrać. Zmarł 6 sierpnia 1939 r. w Krakowie.
Pułkownik pil. Jerzy Kossowski spoczął na cmentarzu wojskowym przy ul. Jana Prandoty w Krakowie (kwatera 6, rząd północny, miejsce 1).
W 2018 roku Biuro Upamiętniania Walki Męczeństwa IPN sfinansowało tablicę epitafijną, która została ustawiona przy grobie pilota. W tym roku mijają osiemdziesiąt cztery lata od śmierci Kossowskiego – to dobry moment, by przywrócić mu należną chwałę i pamięć.
Cześć Jego Pamięci!
APEL POLEGŁYCH
Uroczyste odsłonięcie tablicy
Udział biorą:
Wojewoda, Marszałek, Prezydent Miasta, Dyrektor MLP, IPN, KKSL
Składanie wieńców
Szanowni Państwo, proszę poszczególne delegacje o zajmowanie miejsc za wieńcowymi..
Szanowni Państwo.
Dziękujemy wszystkim za udział w niej. Szczególnie dziękujemy wszystkim pocztom sztandarowym, młodzieży szkolnej , Kadetom I LO PUL im. 11 Eskadry Myśliwskiej w Wołominie na czele z dyrektor Panią Agnieszką Kaczyńską, Harcerzom, za wsparcie w organizacji dzisiejszej uroczystości.
A za chwilę pododdział Honorowy i poczty sztandarowe opuszczą miejsce uroczystości.
WYPROWADZENIE SZTANDARÓW
ZAKOŃCZENIE:
Szanowni Państwo, zakończyliśmy część pierwszą. Zapraszam wszystkich na część drugą do budynku Muzeum.
Foto Stanisław Guzik KKSL
Comments